De praktische werking en de verdere invulling van de Omgevingswet is hét onderwerp van gesprek bij het vierde Congres Omgevingswet in Utrecht van de Praktijkleerstoel Gebiedsontwikkeling TU Delft op 11 november 2015. Met de Omgevingswet wordt het huidige omgevingsrecht vernieuwd om:

• meer balans te leggen bij groei gericht op duurzame ontwikkeling en minder bij te veel zekerheid;
• één samenhangende wet met één instantie als bevoegd gezag te hebben (zie mijn blog http://www.duurzaamgebouwd.nl/visies/20141211-1-omgevingswet-is-de-toekomst)

Op het inspirerende Congres Omgevingswet 2015 wordt duidelijk, dat:

• de Omgevingswet een grote impact zal hebben op de vereiste bestuursmentaliteit en door de integrale benadering;
• buiten de afdelingen ruimtelijke ordening bij gemeenten en grote bedrijven de bekendheid en het bewust zijn met de impact van de Omgevingswet grotendeels ontbreekt.

Nog veel werk

Door de eerste spreker directeur-generaal Chris Kuijpers van het Ministerie van Infrastructuur en Milieu, de ambtelijke baas van de Omgevingswet, wordt helder verwoord, dat er uiteraard door juristen van het Ministerie nog hard gewerkt moet worden aan:

• vier Algemene Maatregel van Bestuur (AMvB);
• aanvullingswetten voor: bodem, geluid, grond en natuur;
• en uiteraard de Invoeringswet Omgevingswet.

Zes uitdagingen van de Omgevingswet

Prof. mr. Friso de Zeeuw, praktijkhoogleraar Gebiedsontwikkeling TU Delft en directeur Nieuwe Markten BPD, voorziet als dé zes uitdagingen van de Omgevingswet:

1. De flexibiliteit en de afwegingsruimte in deze 4 AMvB’s;
2. Het voorkomen van nieuwe sectorale fragmentatiebommen met als “slecht” voorbeeld: de ladder voor stedelijke verduurzaming;
3. Slaagt de vereiste digitalisering bij de overheid?;
4. Werken de nieuwe instrumenten uit de Omgevingswet?
5. Verandert de vereiste bestuursmentaliteit?
6. Zullen (bouw)opgaven integraal benaderd worden?

“Planologisch Overspel” wordt ook de nieuwe regel’ in de beleving van prof. mr. Friso de Zeeuw. Past een (bouw)plan in de Omgevingsvisie zonder verdere belemmeringen, dan kan het omgevingsplan makkelijk worden aangepast!” [i]

Drie tips

Bij de paneldiscussie “Wet in Zicht, Praktijk aan het Woord” geeft wethouder van Lelystad en voorman van de G32 Jop Fackeldey drie tips aan gemeenten:

1. Start met een omgevingsvisie bij de Omgevingswet.
2. Het jaar 2016 moet voor de Omgevingswet geen juridisch jaar worden.
3. Start als gemeente nu al met experimenteren en wacht niet tot 2018!

Gedeputeerde van de provincie Utrecht Bart Krol ziet tijdens de discussie transformatie van Nederland als belangrijkste opgave, terwijl de Omgevingswet uitgaat van nieuwe ontwikkelingen. Jan Reinier van Angeren van Stibbe advocaten stipt tenslotte nog juridische uitdagingen en de vraag hoe de Raad van State de Omgevingswet zal toetsen bijvoorbeeld op het aspect gezondheid aan.

Omgevingsvisie

Een gepassioneerd pleidooi voor dé omgevingsvisie “Groeien vanuit het hart de stad Enschede” , waarbij niet grondbeleid en grondposities leidend zijn, wordt gehouden door Jeroen Hatenboer, wethouder van de gemeente Enschede. Bij deze parallelsessie “Grondbeleid, geringe aanpassingen of fundamenteel anders?” wordt door Erwin van der Krabben, Hoogleraar Vastgoed- en Locatieontwikkeling Radboud Universiteit Nijmegen en Professor of Real Estate University Ulster 3 intrigerende vragen gesteld:

1. Welke gemeente heeft een (omgevings)visie?
2. Welke gemeenten heeft bij deze (omgevings)visie een financieel-economische onderbouwing?
3. Welke gemeente heeft een financieel-economische onderbouwing, waarbij de (omgevings)visie ook financieel gerealiseerd kan worden?

Het blijkt, dat het aantal gemeenten dat de bovenstaande vragen positief beantwoord, snel daalt tot een zeer beperkt aantal bij vraag 3. De vraag: “Wat is een omgevingsvisie in de nieuwe Omgevingswet?” wordt beschreven in mijn blog: 5 Kansen van een gemeentelijke omgevingsvisie?

Conclusie

Aan het eind van de dag is de boodschap voor gemeenten:

1. Start met nu de Omgevingswet voordat de wet in 2018 of 2019 in werking treedt!
2. Start de Omgevingswet met een Omgevingsvisie!

Ik ben benieuwd hoe u hierover denkt? Laat het me weten via een reactie.

[i] http://gebiedsontwikkeling.nu/artikel/34019-de-uitzondering-is-de-nieuwe-regel?utm_campaign=go-over-brand-crisis-uitzonderingen-op-de-regel-en-het-binnenstads-walhalla-|-12-november-2015&utm_medium=email&utm_source=go_nu